– Në ditën kur lindi poetja amerikane Maya Angelou –
Sot më bëri përshtypje një tjetër gjë, kalimi nga grua e dashuruar në statujë, shikoja me ngulm imazhet dhe doja të thosha diçka…
Shpesh jeta na ngrin, gurëzohet, madje pa statujë fare, pa kujtesë dhe art. Dhe kërkova poezinë si një lloj ngushëllimi, atje ku gjaku është kthyer në bojë shkrimi, sipas Eliotit.
Po risjell dy poezi të Maya Angelou-t dhe një shënim timin për to.
Visar Zhiti
DASHURIA KUSHTON AQ SA Ç’JEMI NE…
…poezia e Maya Angelou-t godet si dashuria, si shiu, si britma, si era në kthesë, si protesta, si tufa yjesh, si një bisedë mes miqsh të gabuar dhe jo të gabuar, si e vërteta, si një gënjeshtër e bukur arti, si ëndërr, si psherëtima, si flatra e një engjëlli, si një çast i fortë jete. Përherë.
Sepse ajo ka jetuar në të gjitha ditët, e gjithë me të gjithën…
E ku s’ka punuar poetja amerikane Maya Angelou, kam shkruar në datëlindjet e saj të mëparshme, shofere tramavaji, por dhe dëshirash, shtoj tani, kamariere, por sillte në tryezë dhe një gëzim, striptiste dhe bota ishte lakuriq, balerinë, vallëzonte e ardhmja me krahët e saj, këngëtare, e sotmja këndon, gazetare, ty të duhet dhe lajmi se ç’bëhet, profesore, dija të duhet patjetër, qytetaria, ka qenë dhe aktiviste Maya, të mbrojmë të drejtat, na duhet indinjita dhe të qenit bashkë si njerëz, jo si turmë, po ajo ishte poete, pra di të bëjë çdo punë, edhe tani që s’është…
Por është poezia e saj më shumë se kujtimi. Si premtim jete përhapet kudo ai frymëzim që i priu dhe Maya-s, që e bëri të dashurën e popullit të saj…
Sot ka datēlindjen dhe rrugët kanë pranverë dhe të duket se dëgjon zërin e saj: ec për të qenë njeri i bukur.
Ne rritemi, – përsërit ajo, – përmes llahtarit që ushqejmë të nesërmet tona dhe… Të guxojmë, është vetëm dashuri ajo që na përbën ne.
Ta dëgjojmë sa nuk është vonë, statujat e harresës presin, se jo të gjithë e dimë. Dhe nuk e dimë çdo ditë, desha të thosha. Që është dhe datëlindje poezie…
Maya Angelou
NE, QË NA PREKU NJË ENGJËLL
Ne se si u çmësuam me guximin
dhe mërgonim larg ngazëllimeve
duke u futur në guackat
e vetmive tona,
Por dashuria e la tempullin e saj
të lartë dhe të shenjtë
na doli para syve
të na çlironte jetën.
Dashuria arriti,
me trenin e saj erdhën kënaqësitë,
kujtesa e hershme e dëshirave,
historitë e vjetra të dhimbjeve.
Nëse sërish do të guxojmë,
Dashuria do t’i këputë
zinxhirët e frikës
nga shpirtrat tanë.
A nuk u lodhëm me druajtjet tona?
Hovi i dritës së dashurisë
të na japë guxim të bëhemi guximtarë
dhe befas kemi për të parë
që dashuria e gjithë kushton
aq sa ç’jemi
e do të jemi përherë.
Është vetëm dashuri
ajo që na përbën ne.
Maya Angelou
NE RRITEMI
Lavdia le të bjerë përreth nesh,
teksa rënkojmë
me dënesë
në shkretimet e Kryqit.
Kemi endur
tapete e rroba të mëndafshta
dhe kemi veshur lakuriqësinë tonë.
Jemi zvargur
kateve të këtij planeti të trishtë
dhe kemi fluturuar
përtej zogjve
dhe përmes reve
dhe fantazive tona.
Me urrejtje dhe dëshpërim të verbër
ç’tmerre kemi sjellë
për vëllezërit tanë
dhe motrat tona të dëlira…
Pavarësisht ne rritemi
përmes llahtarit me të cilin ushqejmë
të nesërmet tona.
Ne rritemi.
Përktheu Visar Zhiti